Με τον τίτλο «ελεύθερο πανεπιστήμιο» παρουσίασε ο Πιερρακάκης, Υπουργός Παιδείας, την ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα. Μετά από χρόνια που το άρθρο 16, το οποίο προφυλάσσει τα δημόσια πανεπιστήμια, ήταν βραχνάς στις αστικές κυβερνήσεις βρέθηκε ο τρόπος να παρακαμφθεί μέσω του άρθρου 28 του Συντάγματος (Κανόνες του διεθνούς δικαίου και διεθνείς οργανισμοί) και τη δημιουργία διακρατικών συμφωνιών που επιτρέπουν την ίδρυση ξένων ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα, με την αναθεώρηση του άρθρου 16 να τίθεται σε εφαρμογή, συμφώνα με τον πρωθυπουργό, το 2025. Αξίζει να σημειωθεί πως το άρθρο 28 του συντάγματος, μαζί με το 27 είναι η συνταγματική αποτύπωση της εξάρτησης της χώρας μας, αφού και τα δύο παραχωρούν εθνική κυριαρχία, μιας και τα ξένα πανεπιστήμια είναι μπίζνες ξένου κεφαλαίου.
Φυσικά δεν είναι να πέφτει από τα σύννεφα κανείς, αν σκεφτεί τον κόφτη της ΕΒΕ που εφαρμόζεται τα τελευταία 3 χρόνια και έχει αφήσει εκτός πανεπιστημίων περίπου 40.000 υποψήφιους και χιλιάδες θέσεις πανεπιστημίων κενές, τον νόμο που ψηφίστηκε περίπου ένα χρόνο πριν και επιτρέπει τις συγχωνεύσεις και καταργήσεις τμημάτων (Διαδικασία ίδρυσης, συγχώνευσης, κατάργησης, μετονομασίας ΑΕΙ), την ψήφιση προ τριών ετών της εξίσωσης των πτυχίων των ιδιωτικών κολλεγίων με τα ΑΕΙ και βέβαια τη λυσσαλέα προσπάθεια αναδιάρθρωσης της εκπαίδευσης ολόκληρες δεκαετίες.
Σύμφωνα με τις ερωτοαπαντήσεις που εξέδωσε το Υπουργείο προς ενημέρωση για το νομοσχέδιο: «Με τον όρο «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο» περιγράφεται η διπλή «απελευθέρωση» που επιδιώκουμε για το ελληνικό πανεπιστήμιο: Αφενός, η ενίσχυση και πρόσθετη αυτονομία των δημόσιων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων και αφετέρου η αποδέσμευση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από ένα αναχρονιστικό κρατικό μονοπώλιο».
Το χτύπημα, λοιπόν, είναι διπλό. Εκτός από την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων (μέσω ξένων παραρτημάτων προς το παρόν) ως… διέξοδο για όσους μαθητές η ΕΒΕ άφησε εκτός, έρχεται και η αυτονομία των δημόσιων ακαδημαϊκών ιδρυμάτων. Τι πάει να πει αυτό; Μετακύλιση του κόστους λειτουργίας σε απλά ελληνικά. Αυτό γίνεται ξεκάθαρο και στις ερωτοαπαντήσεις του Υπουργείου όπου γίνεται αναφορά σε «δημιουργία μηχανισμού χρηματοδότησης καινοτόμων ιδεών», απελευθέρωση του Ειδικού Λογαριασμού Καινοτομίας και Έρευνας και η κατάργηση της υπογραφής του Υπουργείου «σε μικρής κλίμακας αναθεωρήσεις των προϋπολογισμών». Επίσης, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται «Τα πανεπιστήμια αποκτούν μεγαλύτερη ευελιξία ως προς την ίδρυση, συγχώνευση και κατάργηση τμημάτων με τη σύμφωνη γνώμη της ΕΘΑΑΕ (Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης). Τα ΑΕΙ θα εισηγούνται στην ΕΘΑΑΕ, παρουσιάζοντας πλήρη ακαδημαϊκό και επιχειρησιακό φάκελο. Η ΕΘΑΑΕ θα αξιολογεί την πρόταση με κριτήρια ποιότητας και βιωσιμότητας. Το υπουργείο Παιδείας διατηρεί τον εποπτικό του ρόλο, ωστόσο τα πανεπιστήμια κερδίζουν μεγαλύτερο βαθμό αυτονομίας».
Το ελληνικό πανεπιστήμιο βιώνει την υποβάθμιση χρόνια τώρα και όπως και η πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση υποχρηματοδοτούνται, παρουσιάζουν ελλείψεις σε προσωπικό και υλικοτεχνική υποδομή, στελεχώνονται με αναπληρωτές και συμβασιούχους. Σε αυτό το περιβάλλον, λοιπόν, η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων και «αυτονομίας» των δημόσιων βάζει και αυτή το δικό της λιθαράκι στο τσάκισμα της δωρεάν και δημόσιας παιδείας. Την ώρα που τα ιδιωτικά θα τσεπώνουν ζεστό χρήμα, είτε από φοιτητές είτε από χορηγούς, τα δημόσια θα ζητιανεύουν τις χορηγίες για να μπαλώσουν κενά και αν δεν τα καταφέρνουν δυστυχώς… λουκέτο.
Η ήδη ακριβοπληρωμένη παιδεία για τους γονείς με την αγορά αναλώσιμων από τις μικρές τάξεις, με τα φροντιστήρια και τα ιδιαίτερα μαθήματα στις μεγαλύτερες, με το δυσβάσταχτο κόστος των σπουδών (ειδικά για το νέο άτομο που θα περάσει σε μια σχολή μακριά από την πόλη του), θέτει τους δικούς της ταξικούς φραγμούς στη μόρφωση των παιδιών των λαϊκών στρωμάτων μαζί πλέον με τους κόφτες της ΕΒΕ. Αλλά και το πλάνο για το εθνικό απολυτήριο, που ετοιμάζεται να κατατεθεί για το Λύκειο, με προσμέτρηση των βαθμών που θα προκύπτουν από τις εξετάσεις και των τριών τάξεων του Λυκείου και την πλήρη εφαρμογή της Τράπεζας Θεμάτων θα μετατρέψει τη γνώση σε όλη την πορεία της σε ένα δυσβάσταχτο φορτίο και σε ένα κυνήγι προσόντων για όσο βαστά η τσέπη του καθενός.
Ο αγώνας των φοιτητών δείχνει τον δρόμο
Από τη μέρα της ανακοίνωσης του νομοσχεδίου οι φοιτητές βροντοφώναξαν το διαχρονικό σύνθημα «δε θα περάσει» απέναντι στο κατάπτυστο νομοσχέδιο που έρχεται να μετατρέψει τους χώρους μάθησης σε μαγαζάκια γνώσης. Για περισσότερο από ένα μήνα η σπουδάζουσα νεολαία βρίσκεται στον δρόμο μαζικά σε πανελλαδικό επίπεδο, υπερασπιζόμενη τον δημόσιο χαρακτήρα της εκπαίδευσης. Προχωρά μέσω γενικών συνελεύσεων στις καταλήψεις των σχολών και παλεύει για το δικαίωμα στη γνώση. Επιλέγει να αγωνιστεί με τα μέσα που διαθέτει για το πραγματικά ελεύθερο πανεπιστήμιο, γνωρίζοντας, ως βασικό κύτταρό του, τα χαρακτηριστικά που πρέπει να διαθέτει και τις ανάγκες που πρέπει να καλύπτει.
Με τον αγώνα των φοιτητών να είναι ανυποχώρητος και με τη στήριξή τους τόσο από μεγάλο μέρος της ακαδημαϊκής κοινότητας όσο και από την ίδια την κοινωνία που στέκεται δίπλα στα παιδιά της, η κυβέρνηση έχει βρεθεί σε δυσχερή θέση. Οι φοιτητές θέτουν τους δικούς τους φραγμούς στην υποβάθμιση της μόρφωσης και όπως είναι λογικό, οι υποστηρικτές της εμπορευματοποίησης της εκπαίδευσης ξεκίνησαν να δείχνουν τα δόντια τους. Αρχικά, μέσα από τους μηχανισμούς προπαγάνδας, υποστηριζόμενοι από τα κλασικά έμμισθα παπαγαλάκια των καναλιών και τους «αγανακτισμένους φοιτητές» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, προσπαθούν να σπιλώσουν τον φοιτητικό αγώνα με τις γνωστές λάσπες τους. Εν συνεχεία, ο Πιερρακάκης με εγκύκλιο που στάλθηκε στα πανεπιστήμια απαίτησε η εξεταστική να διεξαχθεί ηλεκτρονικά, προσπαθώντας να παρακάμψει τους φοιτητικούς αγώνες με αυτόν τον τρόπο. Τέλος, δε θα μπορούσε να λείπει η καταστολή, με την οποία οι φοιτητές έχουν έρθει αντιμέτωποι στις διαδηλώσεις τους αλλά και στις σχολές τους. Είδαμε εισβολή των μπάτσων, ξυλοδαρμούς και συλλήψεις στο ΑΠΘ και στη Νομική Σχολή της Κομοτηνής που όμως απαντήθηκαν με την αλληλεγγύη και τον δυναμισμό τους, στέλνοντας μήνυμα αντίστασης σε όλη την κοινωνία για το ποιος είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθήσει απέναντι στην κυβερνητική λαίλαπα αντιλαϊκών μέτρων…
Η νεολαία δεν πτοείται. Άλλωστε οι φοιτητές είναι εξοικειωμένοι με τους ταξικούς φραγμούς της εκπαίδευσης ήδη από τα μαθητικά τους χρόνια. Γνωρίζουν καλά την υποβάθμιση, γιατί την έχουν ζήσει και τη ζουν καθημερινά στα σχολεία και στις σχολές τους μέσω των ελλείψεων σε προσωπικό και σε υλικοτεχνικά μέσα, μέσω του κόστους που καλούνται να σηκώσουν οι γονείς τους από «το πρώτο κουδούνι», για να τους παρέχουν αυτοί τα εφόδια που τους στερούνται.
Για αυτό απαιτούν ελεύθερη, ολόπλευρη μόρφωση, δωρεάν και δημόσιο σύστημα παιδείας και όχι παρόχους σκόρπιων γνώσεων. Για αυτό προσπαθούν να βάλουν φρένο σε ένα νομοσχέδιο που «απελευθερώνει» τα ακαδημαϊκά ιδρύματα και τα μετατρέπει σε αρένα επενδύσεων για όσες τσέπες αντέχουν.
Το φοιτητικό κίνημα είναι εδώ. Απαντά μέσω του αγώνα του. Κάνει ξεκάθαρο πως οι σχολές ανήκουν στους φοιτητές και πως η γνώση δεν είναι εμπόρευμα ούτε κυνήγι προσόντων για την αγορά εργασίας. Ο εργαζόμενος λαός και συνολικά η κοινωνία οφείλει να στηρίξει και να πλαισιώσει τον αγώνα, ενάντια στις πολιτικές αποφάσεις που μπάζουν την κερδοφορία του Κεφαλαίου μέσα στα πανεπιστήμια και να θέσει τους δικούς του φραγμούς υπερασπιζόμενο τον δημόσιο και δωρεάν χαρακτήρα της παιδείας, την ολόπλευρη μόρφωση και τη δυνατότητα πρόσβασης στη γνώση στον κάθε νέο και νέα ανάλογα με τις κλίσεις του και όχι ανάλογα με την τσέπη του.