Τριαντατρείς μήνες έχουν περάσει από τις 22 Φεβρουαρίου του 2022, την ημέρα που ο ρωσικός στρατός εισέβαλε στα ουκρανικά εδάφη στα ανατολικά της χώρας. Ο ουκρανικός λαός μετράει κάθε είδους απώλειες -νεκρούς, προσφυγιά και υλικές καταστροφές- για ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα.
Στις αρχές αυτού του μήνα, ο ρωσικός στρατός προχώρησε κατά 500 τετραγωνικά χιλιόμετρα στο ουκρανικό έδαφος, επέλαση αντίστοιχη με του Μαρτίου του 2022, με τις πρώτες, δηλαδή, εβδομάδες της εισβολής. Χωρίς να συνυπολογίζεται η Κριμαία, η ρωσική κατοχή φτάνει περίπου τα 27.000 τετραγωνικά μίλια ουκρανικής γης.
Πρέπει να δει κανείς τη σημασία των συγκεκριμένων εδαφών ανατολικά της Ουκρανίας. Στις περιοχές αυτές χτυπούσε η παραγωγική καρδιά της Ουκρανίας: στο βιομηχανικό τομέα, για παράδειγμα, μόνο το Ντονέτσκ έδινε το 20% της συνολικής βιομηχανικής παραγωγής. Εξορυκτική βιομηχανία (εννιά χιλιάδες ορυχεία), μεταλλουργία, αεροναυπηγική, χημικά προϊόντα, πετροχημική, ηλεκτρική ενέργεια, παραγωγή ατμομηχανών και αγροτικών μηχανημάτων, ακόμη και με τις «παρωχημένες» για τον 21ο αιώνα βιομηχανικές υποδομές της σοβιετικής εποχής, στα εδάφη της ανατολικής Ουκρανίας γινόταν παραγωγή μέσων παραγωγής που εξάγονταν στη Ρωσία.
Για κάποιον που ζει σε μια χώρα σαν τη δική μας -όπου η αστική τάξη πλασάρει τη φούσκα του τουρισμού ως βιομηχανία- είναι σίγουρα δύσκολο να αντιληφθεί το επίπεδο ανάπτυξης της ουκρανικής βαριάς βιομηχανίας. Ακόμη και με αυτό το επίπεδο ανάπτυξης, όμως, η Ουκρανία δέθηκε ως εξαρτημένη χώρα από το ρωσικό μονοπωλιακό κεφάλαιο μετά την ολοκλήρωση της καπιταλιστικής παλινόρθωσης στα τέλη του 20ου αιώνα. Και όταν η σκοταδιστική ουκρανική νεοαστική τάξη πόνταρε στην αλλαγή ιμπεριαλιστικού πάτρωνα και στράφηκε προς τη Δύση, ο ρωσικός ιμπεριαλισμός επενέβη στα συγκεκριμένα εδάφη με στρατιωτική βία και κατοχή.
Ο ουκρανικός λαός αντιστέκεται εδώ και σχεδόν τρία χρόνια, όχι μόνο στρατιωτικά στα στάσιμα ψυχοφθόρα μέτωπα αλλά με την αντοχή του σε κάθε είδους απώλειες και στερήσεις από τις καταστροφές της εισβολής και κατοχής. Απέναντί του δεν έχει κανένα «κομμουνιστικό ή δημοκρατικό κίνδυνο» -όπως λένε τα φερέφωνα του πουτινικού μεγαλοτσαρισμού- αλλά τον κίνδυνο της απώλειας της εδαφικής του ακεραιότητας. Μέσα σε πολύ δύσκολες συνθήκες η ψήφος εμπιστοσύνης του στην κυβέρνηση Ζελένσκι ως κυβέρνηση που διευθύνει τρία χρόνια το μέτωπο είναι ανοιχτή.
Ο όρος «δύσκολες συνθήκες» δεν μπορεί να περιγράψει τον ακρωτηριασμό της ουκρανικής οικονομίας από το κόστος και τις καταστροφές του πολέμου. Η χώρα βρίσκεται σε πολύ βαθιά οικονομική κρίση και ο μονόδρομος της εξάρτησης από το δυτικό ιμπεριαλισμό, ΗΠΑ και ΕΕ, που ακολουθεί ο Ζελένσκι, τη σκάβει πιο βαθιά. Με ποιους όρους αρχικά παρέχεται η οικονομική «βοήθεια», 120 δις δολάρια και 118 δις δολάρια σε στρατιωτική υποστήριξη, από τη Δύση; Αν κάποιος ανατρέξει μόνο στην ιστορία του τόπου μας μπορεί να δει τι σημαίνουν τα πολεμικά δάνεια. Πόσο χρόνια είναι αυτά τα δεσμά για μια εξαρτημένη χώρα.
Στις 11 Σεπτεμβρίου ΔΝΤ και ουκρανική κυβέρνηση κατέληξαν σε συμφωνία για την πέμπτη αναθεώρηση του «προγράμματος βοήθειας» του ΔΝΤ. Το δυτικό τοκογλυφικό σύστημα θα δώσει στην Ουκρανία μια νέα δόση 1,1 δις δολαρίων, η οποία θα προστεθεί στα 8,7 δις δολάρια που έχουν ήδη καταβληθεί. Συνολικά η «βοήθεια» του ΔΝΤ θα είναι 15,6 δις.
Λίγες μέρες νωρίτερα, στις αρχές Σεπτέμβρη, η ουκρανική κυβέρνηση «πέτυχε» από το ΔΝΤ μια από τις μεγαλύτερες και ταχύτερες αναδιαρθρώσεις χρέους, μια παράταση τριών χρόνων σε σχέση με το χρέος 20 δις δολαρίων. Στο ιμπεριαλιστικό σύστημα η αναδιάρθρωση μεταφράζεται με πρόσθετους όρους υποταγής: Μια χώρα με υψηλό δημόσιο χρέος σε εμπόλεμη κατάσταση- μια χρεωκοπημένη, θα λέγαμε, χώρα, θα πρέπει να εφαρμόσει κατ’ απαίτηση του ΔΝΤ πιο σκληρά μέτρα λιτότητας, δυσβάσταχτη φορολογία και περαιτέρω υποτίμηση του εθνικού της νομίσματος, του γρίβνα.
Τι πρέπει να δει κανένας σε αυτό το σημείο αν δεν έχει θάψει στα άγονα ταξικά χωράφια του τη σημαία του διεθνισμού-αντιιμπεριαλισμού με το φτυάρι της ιδεοληψίας περί κακών Ουκρανών και καλών Ρώσων, όπως βιάστηκαν να κάνουν και εδώ οι αντιμαρξιστές-αντιλενινιστές-πουτινικοί; Ένα είναι το συμπέρασμα που βγαίνει αβίαστα. Η εξάρτηση της Ουκρανίας πρώτα από τον ρωσικό και μετά από τον δυτικό ιμπεριαλισμό -το μεγάλο κόλπο που έστησαν οι νεόκοποι Ουκρανοί άρπαγες πλουτοκράτες, αρπακτικά σαν τον Αχμέτοφ και τον Κολομοίσκι που πήγαιναν πότε με τον πρώτο και πότε με τον δεύτερο- ήταν και είναι το καράβι που έριξε τη χώρα στις Συμπληγάδες: από τη μια ανατολικά ο ρωσικός ιμπεριαλισμός λεηλατεί και αρπάζει στρατιωτικά και από την άλλη δυτικά ΗΠΑ και ΕΕ λεηλατούν και αρπάζουν οικονομικά. Το άμεσο καθήκον του ουκρανικού λαού είναι πρωτίστως η επιβίωσή του: για να επιβιώσει πρέπει αρχικά να νικήσει το ρωσικό στρατό και να τον πετάξει έξω από τα εδάφη του, να συνεχίσει να πολεμά για την εδαφική του ακεραιότητα, για την ανασυγκρότηση της Ουκρανίας. Πραγματική ανασυγκρότηση, όμως, σημαίνει να πετάξει έξω και τα ντόπια και δυτικά αρπακτικά, για να μη γίνει ο στρατιωτικός του εφοδιασμός Δούρειος Ίππος μιας νέας βάρβαρης κυριαρχίας.