Η πτώχευση της οινοποιίας Τσάνταλη ήταν το συνταρακτικό νέο των τελευταίων ημερών για τον κλάδο της ποτοποιίας και τις οικονομικές έντυπες και διαδικτυακές οικονομικές εφημερίδες.
Τα οικονομικά στοιχεία των ζημιών και των κερδών αλλά και της επιχειρηματικής ιστορικής πορείας 134 χρόνων της Τσάνταλη μπορεί κανείς να τα ψάξει και να τα διαβάσει στις εφημερίδες, όπως και από ποιο σημείο αυτής της πορείας διακρίνουν την πτώση της εταιρίας και την πτώχευσή της οι διάφοροι οικονομικοί αναλυτές. Ήδη από το φθινόπωρο του 2023 δεν έγινε ο τρύγος και οι εργαζόμενοι βρίσκονται σε επίσχεση εργασίας.
Μένουμε σε κάτι άλλο όμως που το έχουμε θέσει εμφατικά μέσα από την αρθρογραφία μας τις προηγούμενες δύο δεκαετίες παρακολουθώντας τις αναδιαρθρώσεις και τα λουκέτα εργοστασίων και επιχειρήσεων στην Ελλάδα: την οργάνωση των εργατών μέσα στους χώρους δουλειάς, τη δουλειά που γίνεται στις συνειδήσεις των εργαζομένων και φυσικά του συνολικότερου επιπέδου ανάλυσης της πρωτοπορίας έτσι ώστε να καθοριστούν και τα καθήκοντα της πάλης.
Όποιοι προσπάθησαν να «προσπεράσουν» την ταξική πάλη, ξεκόβοντας το συνολικό (καπιταλιστική κρίση, ιμπεριαλιστική εξάρτηση κλπ) από το ειδικό (η επιχείρησή «μας», το εργοστάσιο «μας» κλπ) οδήγησαν τα πράγματα σε αδιέξοδες καταστάσεις και δεν προετοίμασαν την εργατική τάξη να δει την πραγματικότητα αλλά την υπνώτισαν και της δημιούργησαν αυταπάτες… Μπορούμε να τα καταφέρουμε αν… «βάλουμε πλάτη»…
Το λουκέτο της Τσάνταλη είναι ακόμα ένα λουκέτο που δεν δημιουργήθηκε από τα «εξωπραγματικά αιτήματα» των συνδικάτων και απεργιών του οργανωμένου προλεταριάτου όπως για τουλάχιστον δύο δεκαετίες τσαμπουνάνε οι παπαγάλοι της αστικής τάξης για τα κλεισίματα εργοστασίων και επιχειρήσεων. Είναι παράγωγο του ανταγωνισμού, της καπιταλιστικής κρίσης, των μονοπωλιακών ομίλων και της πίεσης στον κλάδο αλλά και κάποιων επιχειρηματικών επιλογών-ρίσκων ως απάντηση στον ανταγωνισμό που η εργατική τάξη ως τάξη που πουλά τη δύναμή της δεν έχει καμία μα καμία ευθύνη…
Το πισωπάτημα της εργατικής τάξης σε συνολικό επίπεδο έγινε όταν υποτάχτηκε (πλην κάποιων εξαιρέσεων συνδικαλιστικής αντίστασης 2011-13) στο να «βάλει πλάτη» στην εργοδοσία και ευθύνη έχουν όσοι ηγήθηκαν του συνδικαλιστικού αγώνα μέσα στους χώρους δουλειάς.
Δεν μπορούμε να ξεχάσουμε τι λέγανε οι ρεφορμιστές και οι συμβιβασμένοι, όταν με τον μπαμπούλα των λουκέτων (αναπόφευκτο στον καπιταλιστικό ανταγωνισμό) κατέβαιναν στην παραγωγή και ζητούσαν από τους συναδέλφους να μειώσουν μισθούς, να περάσουν στην τετραήμερη εργασία και άλλα πολλά «ματζούνια» που θα μείωναν το εργασιακό κόστος από το αφεντικό για να ανταπεξέλθει δήθεν στον ανταγωνισμό. Αυτά δεν μπορούν να ξεχαστούν όταν μάλιστα ως προλετάριοι οι ίδιοι ζούμε τον αρνητικό συσχετισμό στο καθημερινό σφαγείο…
Έτσι για άλλη μια φορά μας «χτύπησε στο μάτι» μια πρόταση της ανακοίνωσης των εργαζομένων του Τσάνταλη που μας θύμισε ακριβώς εκείνη την εποχή των μνημονιακών «κουρεμάτων». Γράφουν στην ανακοίνωσή τους οι απολυμένοι εργαζόμενοι με οργή και λύπη για τη στάση τους απέναντι στην εργοδοσία: «Εμείς οι εργαζόμενοι αναλογιζόμενοι το μέλλον της επιχείρησης και της εργασίας μας βάλαμε πλάτες από την πρώτη στιγμή των οικονομικών δυσκολιών για να ορθοποδήσει η επιχείρηση «Ευ. Τσάνταλης». Εδώ και δέκα χρόνια έχουμε μειώσει κατά 40% τους μισθούς μας. Επίσης, όλα αυτά τα δέκα χρόνια, δεν είχαμε σταθερή ροή στις πληρωμές μας, αλλά πληρωνόμασταν πάντοτε με μεγάλες χρονικές καθυστερήσεις». Η απάντηση της εργοδοσίας; Γνωστή. Κλείνει την επιχείρηση και τα αφεντικά της προφανώς δεν θα τρώνε στα συσσίτια, ούτε θα μείνουν ξεσπιτωμένοι, ούτε θα ψάχνουν ένσημα για σύνταξη-ψίχουλα. Έχουν φάει για 134 χρόνια υπεραξία και έχουν κάνει τα «κουμάντα» τους, που λέει ο λαός μας.
Οι εργαζόμενοι είναι αυτοί που εκβιάστηκαν, πέρασαν στην ομηρία, αναγκάστηκαν σε υποχωρήσεις και τώρα πετιούνται στο δρόμο. Αυτή είναι η σκληρή πλευρά. Κάποιοι συνάδελφοί τους στον κλάδο κάνουν τον σταυρό τους, γιατί ο εργοδότης τους είναι πιο «νοικοκυρεμένος» και έχει πιο προσγειωμένη διαχείριση… όπως έκαναν και οι εργαζόμενοι του Τσάνταλη στα χρυσά χρόνια της εταιρίας όταν άλλες επιχειρήσεις έκλειναν για τους λόγους που έκλεισε σήμερα ο Τσάνταλης…
Αυτή είναι η άναρχη πορεία της καπιταλιστικής οικονομίας, δεν τους χωρά όλους, η εργατική τάξη πρέπει να έχει άλλον προσανατολισμό έξω από τα διλλήματα και τους εκβιασμούς των εργοδοτών αν θέλει να βγει από τα αδιέξοδα που ο καπιταλισμός της βάζει και αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς την ανασυγκρότησή της πολιτικά και ταξικά.