Γινόμαστε επανειλημμένα μάρτυρες ακόμη μιας φρικτής όψης της κοινωνίας στην οποία ζούμε, αυτή της βίας των ανηλίκων, η οποία ειδικά τα τελευταία χρόνια φαίνεται να παρουσιάζει τρομερή αύξηση. Ξυλοδαρμοί εφήβων, οι οποίοι καταλήγουν στο νοσοκομείο, βιντεοσκόπηση των κανιβαλικών αυτών πράξεων από συνομηλίκους, επιθετικές συμπεριφορές και απειλές στους εκπαιδευτικούς στο σχολικό χώρο, χρήση ναρκωτικών και διευρυμένη οπλοχρησία από μικρές ηλικίες και η γενικότερη κίνησή τους σαν αγέλες έτοιμες να επιτεθούν. Αποκορύφωμα όλων αυτών αυτοκτονίες όπως του 13χρονου εξαιτίας ρατσιστικών-ομοφοβικών επιθέσεων στη Χασιά μέχρι ο ομαδικός βιασμός της 14χρονης στο Κερατσίνι. Η βία μαρτυρά πως η σήψη που βιώνει αυτή η κοινωνία φανερώνει τα αποτελέσματά της στις νεανικές ηλικίες.

Πολλοί οι αναλυτές κατά καιρούς κατηγορούν την οικογένεια, το σχολείο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μέσα από μια επιφανειακή προσέγγιση που στόχο έχει να βάλει κάτω από το χαλί τις γενικότερες παθογένειες που πλήττουν τη σημερινή κοινωνία. Αφαιρούν από την εξίσωση την επίδραση που ασκεί ο καπιταλισμός στα παραπάνω με όλες τις αντιδραστικές πολιτικές του και τις οπισθοδρομικές αντιλήψεις που προωθεί, οι οποίες διαμορφώνουν αυτή και κατ’ επέκταση και τον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς των νεολαίων.

Ανάθεμα για παράδειγμα σηκώνεται κάθε φορά απέναντι στους γονείς. Πού είναι, τι κάνουν, πώς γίνεται να μην ξέρουν τα παιδιά τους και να τα έχουν τόσο ανεξέλεγκτα. Κάνεις φυσικά δεν ασχολείται με ζητήματα όπως η υπερεργασία, η καθημερινή εξάντληση των γονιών που δεν αφήνει χρόνο στην οικογένεια. Με το ασήκωτο οικονομικό βάρος με το οποίο έρχεται αντιμέτωπη η σύγχρονη οικογένεια (ενοίκιο, σούπερ μάρκετ, φροντιστήρια κτλ) και την ένταση που μπορεί να δημιουργεί όλο αυτό στο οικογενειακό περιβάλλον. Ακόμη και με τις στερεοτυπικές αντιλήψεις δημιουργίας οικογένειας και τις βαθιές ρίζες που έχουν συντηρητικές απόψεις στο πλαίσιο αυτής και γαλουχούν αντίστοιχα τις νέες γενιές.

Όπως, επίσης, κανείς δε μιλά για το εξετασιοκεντρικό εκπαιδευτικό σύστημα, το οποίο το μόνο που έχει να προσφέρει στους νεολαίους είναι η στείρα αποστήθιση και ο άκρατος ανταγωνισμός που προωθεί τον ατομικισμό. Για τις ελλείψεις εκπαιδευτικών και το στοίβαγμα των μαθητών μέσα στις τάξεις, το οποίο δεν επιτρέπει σε εκπαιδευτικούς και μαθητές να δημιουργήσουν τις σχέσεις που θα έπρεπε, δημιουργώντας ένα απρόσωπο περιβάλλον. Τη διαρροή μαθητών από τις σχολικές αίθουσες μέσω της εγκατάλειψης του σχολείου. Την έλλειψη κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων στο σχολικό χώρο ακόμη και την ενσωμάτωση επιτέλους στο σχολικό πρόγραμμα του μαθήματος της σεξουαλικής αγωγής.

Και φυσικά το διαδίκτυο. Ασκούν κριτική στη χρήση του διαδικτύου, πόσο έκθετα είναι σε αυτό και τα ερεθίσματα με τα οποία μπορούν να έρθουν σε επαφή μέσω αυτού, τις ατελείωτες ώρες που περνούν σε αυτό ρίχνοντας την ευθύνη για άλλη μια φορά στους γονείς, όταν πάλι λείπει η εκπαίδευση για τη σωστή χρήση και τους κινδύνους που ελλοχεύουν σε αυτό.

Από το κάδρο, όμως, δεν μπορούμε να αφαιρέσουμε τις γενικότερες συνθήκες στις οποίες μεγαλώνουν τα σημερινά παιδιά. Μια κοινωνία γεμάτη ανασφάλειες, η οποία προάγει την ανισότητα, το αλληλοφάγωμα για την επιβίωση, τον εύκολο πλουτισμό, τον σεξισμό, πατριαρχικές αντιλήψεις δεκαετιών… Ακόμη και η άμεση επαφή με εικόνες βίας στην καθημερινότητά τους, η φρίκη του πολέμου… Όλα αυτά συνθέτουν το πρόσωπο του καπιταλισμού και την παρακμή που βρίσκεται, στην οποία τραβάει μαζί του όλη την κοινωνία, μαζί και το μέλλον αυτής, τη νεολαία της.

Το Υπουργείο Παιδείας σε όλη αυτή την κρίση και την αυξητική τάση των βίαιων συμπεριφορών στους ανηλίκους, οι λύσεις που έχει να προτείνει είναι η πλατφόρμα για καταγγελίες εκφοβιστικών συμπεριφορών, η μετατροπή της αποβολής σε κοινωνική εργασία και το kids wallet, την εφαρμογή γονικού ελέγχου της ψηφιακής ζωής του παιδιού. Αν εξαιρέσουμε την κοινωνική εργασία, η οποία είναι ένα καθαρά τιμωρητικό, εκφοβιστικό και αντιπαιδαγωγικό μέσο ακόμη και οι άλλες δυο προτάσεις είναι μια επιφανειακή αντιμετώπιση του προβλήματος. Η πλατφόρμα αντιμετωπίζει το θέμα εντελώς γραφειοκρατικά και η εφαρμογή του γονικού ελέγχου πετά το μπαλάκι στους γονείς, στην ατομική ευθύνη που φέρουν στην ανατροφή του παιδιού τους και τους καθιστά δερβέναγες του περιεχομένου με το οποίο έρχονται σε επαφή τα παιδιά χωρίς καμία συζήτηση πίσω από αυτό διαρρηγνύοντας τη σχέση γονέα- παιδιού, αφού τα παιδιά αισθάνονται ότι ο γονιός τους είναι επόπτης της ζωής τους.

Η αύξηση της νεανικής βίας και παραβατικότητας, λοιπόν, που τόσο κόπτει τους ιθύνοντες, δεν θα περιοριστεί με τιμωρητικές συμπεριφορές και με ημίμετρα. Και φυσικά δεν γίνεται να λυθεί από αυτούς που συντηρούν αυτό το  σάπιο σύστημα, γιατί η βία είναι κομμάτι του. Για αυτό και το φαινόμενο της βίας και της παραβατικότητας στη νεολαία όποια μορφή και να παίρνει είτε αυτή ονομάζεται χουλιγκανισμός είτε ονομάζεται ναρκωτικά είτε ξυλοδαρμοί είτε ρατσιστικές συμπεριφορές, και σε όποια ένταση και να εμφανίζεται, υπάρχει και φυτεύεται χρόνια μέσα στην κοινωνία κρύβοντας την πραγματική βία που προάγει ο καπιταλισμός˙ αυτή της εκμετάλλευσης, των ταξικών φραγμών, της φτώχειας, των ανισοτήτων. Είναι μέσο να απομακρύνει τη νεολαία και την κοινωνία από τα πραγματικά της προβλήματα, είναι χαρακτηριστικό ενός συστήματος που παραπαίει. Για αυτό και η οριστική λύση στις παθογένειες που εμφανίζονται στην κοινωνία μπορούν να νικηθούν με οργάνωση και αγώνα ενάντια στο καπιταλιστικό σύστημα, το οποίο λυμαίνεται τη ζωή όλων μας.