Δημοσιεύουμε την ανακοίνωση της εργατικής μας συνάντησης με αφορμή την απόφαση του ΣτΕ που αφορά την ακύρωση του πιλοτικής εφαρμογής του μέτρου των 52 εργάσιμων Κυριακών. Η εν λόγω ανακοίνωση εμπεριέχεται στο 2ο εργατικό δελτίο εμποροϋπαλλήλων που μοιράζουμε πλατιά σε χώρους δουλειάς του εμπορίου.
Το ΣτΕ, το αντισυνταγματικό άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές και… η πραγματικότητα.
Στα μέσα Ιανουαρίου 2017, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) ανακοινώνει ότι κρίνει αντισυνταγματική την απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης που επέτρεπε την πιλοτική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων όλες τις Κυριακές του χρόνου σε 3 «τουριστικές» περιοχές και σε 8 υποπεριοχές της χώρας:
1) Αττικής: α) Ιστορικό κέντρο Αθηνών και β)Δήμος Ραφήνας- Πικερμίου,
2) Κεντρική Μακεδονία: α) Ιστορικό κέντρο Θεσσαλονίκης και β) Χαλκιδική
3) Νότιο Αιγαίο:Δήμοι: α) Ρόδου, β) Κω, γ) Σύρου Ερμούπολης, δ) Μυκόνου ε) Θήρας.
Αξίζει να αναφερθεί οτι εναντίον της εν λόγω υπουργικής απόφασης προσέφυγαν στο ΣτΕ η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίουκαι Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών – Βιοτεχνών – Εμπόρων Ελλάδος (ΓΣΕΒΕΕ), η Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος (ΟΥΙΕ), ο Εμπορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης και 20 καταστηματάρχες και έμποροι, ζητώντας να ακυρωθεί ως αντισυνταγματική και παράνομη. Ο λόγος προφανής: τα συλλογικά όργανα των μικροεμπόρων και μικροεργοδοτών έκριναν «ασύμφορο» για τα κέρδη τους το άνοιγμα των επιχειρήσεών τους και τις 52 Κυριακές, εκτιμώντας ότι δεν θα καταφέρουν να επιβιώσουν στον ανταγωνισμό των μεγάλων πολεθνικών αλυσίδων. Έτσι μέχρι και τώρα, εμμένουν στην θέση τους να υπερασπίζονται το άνοιγμα των καταστημάτων για 7 Κυριακές τον χρόνο θέλοντας να υπερασπιστούν τις τσέπες τους και μόνο.
Στο σκεπτικό που συνοδεύει την απόφαση του ΣΤΕ αναφέρονται μερικά βασικά και χρήσιμα πράγματα που καλό είναι να αντιληφθούμε την πραγματική τους αξία και διάσταση και όχι να τα διαβάσουμε μυωπικά και κατά το δοκούν, όπως κάνει και η ίδια η απόφαση του ΣτΕ. Το σκεπτικό αναφέρει:
«Το Σύνταγμα κατοχυρώνει για τους πάσης φύσεως εργαζομένους και απασχολούμενους (ελεύθερους επαγγελματίες,κ.λπ.) το δικαίωμα ελεύθερου χρόνου και της απόλαυσης του ατομικού και τους από κοινού με την οικογένεια τους, ως τακτικό διάλειμμα της εβδομαδιαίας εργασίας. Το διάλειμμα αυτό υπηρετεί την υγεία και την ομαλή ανάπτυξη της προσωπικότητας του ατόμου με τη φυσική και ψυχική ανανέωση που προσφέρει η τακτική αργία στον εργαζόμενο άνθρωπο εντός της κάθε εβδομάδας (άρθρο 5 και 21 Συντάγματος). Συναφώς, προσφέρει και τη δυνατότητα οργάνωσης της κοινωνικής και οικογενειακής ζωής του, θέματα για τα οποία μεριμνά επίσης το Σύνταγμα (άρθρο 21). Περαιτέρω το ως άνω δικαίωμα προσλαμβάνει πρακτική αξία για τους εργαζόμενους όταν αυτοί δύνανται μόνοι ή από κοινού με την οικογένεια τους να μετέχουν στη συλλογική ανάπαυλα μιας κοινής αργίας ανά εβδομάδα, ως τέτοια ημέρα έχει επιλεγεί κατά μακρά παράδοση, τόσο στην Ελλάδα όσο και στα λοιπά κράτη της Ευρώπης, η σχετιζόμενη με την Χριστιανική θρησκεία».
Έτσι, αν αφαιρέσουμε τον ανόητο λόγο «περί θρησκείας», η Κυριακή αντιμετωπίζεται ως μία ημέρα αναντικατάστατη για την ξεκούραση και τον ελεύθερο χρόνο των εργαζομένων και ως τέτοια δεν μπορεί να υποκατασταθεί από κανένα «ρεπό» οποιασδήποτε άλλης ημέρας. Παράλληλα, με το φτωχό μας μυαλουδάκι καταλαβαίνουμε ότι το ως άνω σκεπτικό ισχύει για όλες τις Κυριακές του χρόνου. Ούτε για «μερικές», ούτε για τις «μισές». Πανηγύρισαν, λοιπόν, τις επόμενες ημέρες, όλα τα γραφειοκρατικά συνδικαλιστικά όρ γανα (ΟΙΥΕ, ΓΣΕΕ κτλ) βγάζοντας κείμενα-διθυράμβους για «μεγάλη νίκη υπέρ των εργαζομένων» ενώ παράλληλα φρόντισαν να βγάλουν λάδι την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ που παζαρεύει με το ΔΝΤ και τους δανειστές πόσες εργάσιμες Κυριακές θα «δεχτεί» να νομοθετήσει στο επόμενο μνημόνιο.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Τον Σεπτέμβριο του 2014, μετά από 3 μήνες μαχητικών και μαζικών απεργιακών κινητοποιήσεων, το ΣτΕ με απόφαση του Τμήματος Αναστολών είχε «παγώσει» προσωρινά την επίμαχη υπουργική απόφαση, μέχρι να εκδοθεί η οριστική απόφαση της Ολομέλειας, η οποία εκδόθηκε τώρα. Ουσιαστικά, η υπουργική απόφαση που θέσπιζε το «όλες τις Κυριακές τα μαγαζιά ανοιχτά» δεν εφαρμόστηκε ποτέ! Και ο λόγος που δεν εφαρμόστηκε δεν είναι ούτε η «πολιτική βούληση» του ΣτΕ ούτε τα δάκρυα του Κορκίδη, του Καββαθά και λοιπών μικροεπιχειρηματίσκων.
Το καλοκαίρι του 2014 το «Συντονιστικό Δράσης ενάντια στην κατάργηση της κυριακάτικης αργίας και τα απελευθερωμένα ωράρια» (που είχε συγκροτηθεί από την αρχήτης εφαρμογής του νόμου για τις 7 κυριακές, 4177/2013), «προσέφυγε» σε ένα δύσκολο αλλά σημαντικό αγώνα. Την κατάργηση των «52 εργάσιμων κυριακών» στους δρόμους, στους χώρους εργασίας, στις γειτονιές. Το καλοκαίρι του 2014 έδωσε την πιο σημαντική μάχη με αποτέλεσμα το Σεπτέμβρη του 2014 να ανασταλλεί η εφαρμογή του μέτρου. Κάθε Κυριακή της πιλοτικής εφαρμογής των «52 Κυριακών» στο εμπορικό κέντρο και κυρίως στην Ερμού, ήταν μέρα αγώνα. Μαζικά εργατικά μπλόκα με πανό και μικροφωνικές απέκλειαν τα καταστήματα το ένα μετά το άλλο από νωρίς το πρωί ως το μεσημέρι. Χιλιάδες κείμενα ενημέρωναν για τη σημασία του αγώνα και καλούσαν στις συγκεντρώσεις. Συναδέλφισσες και συνάδελφοι κατέβαζαν ρολά και συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις, ανεξάρτητα αν είχε προκηρυχθεί απεργία ή όχι. Εργαζόμενοι σε άλλους κλάδους, άνεργοι, αλληλέγγυα σωματεία, συνελεύσεις γειτονιών, συλλογικότητες δημιούργησαν ένα μέτωπο αγώνα, που αποφασισμένα και δυναμικά αντιμετώπισε την επίθεση των αφεντικών και των λακέδων τους, αλλά και τις προκλήσεις της αστυνομίας. Τα «άγρια» χαρακτηριστικά των κινητοποιήσεων έδωσαν ένα σαφές μήνυμα ότι το μέτρο αυτό, αλλά και κανένα αντίστοιχο δε θα περάσει έτσι.
Μέσα στο καλοκαίρι του 2014 έδωσε καρπούς ο συνεχής αγώνας του κομματιού αυτού της εργατικής τάξης που κινείται αυτόνομα, με οριζόντιες διαδικασίες και χωρίς θεσμική κάλυψη μέσω του συντονιστικού. Η ΟΙΥΕ (Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος), σύμμαχος πλέον των εργοδοτών, πέρα από τις 13 και 20 Ιούλη, είχε αρνηθεί να ξαναπροκηρύξει απεργία, αφήνοντας έτσι εκατοντάδες εργαζόμενους στο συνδικαλιστικό της κενό. Και αυτός είναι ένας παραπάνω λόγος οι πρόσφατοι πανηγυρισμοί της ΟΙΥΕ για την απόφαση του ΣτΕ να μας φαίνονται πέρα από αισχροί και προκλητικοί..
Με άλλα λόγια (ν’αγαπιόμαστε…), η απόφαση που πάρθηκε από την ολομέλεια του ΣΤΕ ήταν για τα «μάτια του κόσμου», μιας και ακύρωσε μια υπουργική απόφαση η οποία δεν εφαρμόστηκε ποτέ. Και αυτό χάρη στους αγώνες που δώσαμε και συνε χίζουμε να δίνουμε εμείς: οι εργαζόμενοι και οι εργαζόμενες στον κλάδο του εμπορίου, τα μαχόμενα κομμάτια της εργατικής τάξης, τα ευρύτερα ζωντανά και αγωνιζόμενα κομμάτια της κοινωνίας που με τους αγώνες τους βάζουν φραγμό στην επίθεση κράτους και αφεντικών. Με απλά λόγια, μπορεί το ΣΤΕ να μην έκρινε νόμιμο το «όλες τις Κυριακές», αλλά υπήρχε πολύ κάλος λόγος γι’ αυτό. Τα αφεντικά, μικρά και μεγάλα, δεν προτιμούν πραγματικά το «Κάθε Κυριακή ανοιχτά». Το «όποιες Κυριακές επιλεκτικά χρειαζόμαστε τον χρόνο» τους κάθεται όμως λουκούμι. Οπότε η πραγματική μάχη τώρα ξεκινάει! Και αυτό διότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, στο όνομα της «αυτορρύθμισης της αγοράς», εδώ και μήνες έχει ανακοινώσει την πρόθεσή της να παραχωρήσει στις Περιφέρειες το δικαίωμα καθορισμού των «εργάσιμων Κυριακών». Η παραχώρηση ενός τέτοιου ρόλου στις Περιφέρειες τις μετατρέπει αυτόματα σε χαλιφάτα των εργοδοτών, έρμαια στις ορέξεις, τις πιέσεις και τους εκβιασμούς των κεφαλαιοκρατών. Παράλληλα, μια τέτοια πραγματικότητα όπου τη μια Κυριακή θα δουλεύουν οι εμποροϋπάλληλοι στη μια Περιφέρεια και μια άλλη Κυριακή οι συνάδελφοι στην διπλανή Περιφέρεια, δημιουργεί μια χαοτική συνθήκη που δυσχεραίνει την δυνατότητα οργάνωσης και συλλογικής εργατικής απάντησης ενώ το οποιοδήποτε συνδικαλιστικό όργανο χάνει την ισχύ του αφού για κάθε Περιφέρεια ή εργάσιμη Κυριακή, θα πρέπει να προκηρρύσονται ξεχωριστές απεργίες. Μελετημένες, λοιπόν, και με το νυστέρι του χειρούργου οι αντεργατικές πολιτικές της αριστεροδεξιάς κυβέρνησης. Και παραχωρούν την πλήρη ελευθερία στα χέρια των αφεντικών να αποφασίζουν με μόνο γνώμονα τα συμφέροντά τους και τσακίζουν όπου μπορούν την εργατική οργάνωση και ετοιμότητα.
Ας τελειώνουμε με τα καφριλίκια του κεφαλαίου, της τοπικής αυτοδιοίκησης, των κυβερνήσεων, της Ε.Ε., της εργοδοσίας και της κάθε βολεμένης εξουσίας. Ότι αποφάσεις και να λαμβάνει το ΣΤΕ, όποια νομοθεσία και να θέλουν να περάσουν, με νόμιμους τρόπους και μη, θα μας βρίσκουν πάντα στους δρόμους μπροστά τους.
Κυριακές και νύχτες θα πάνε για δουλειά, περιφερειάρχες, δήμαρχοι και όλα τ’αφεντικά! Με τις κλωτσιές φυσικά.