Τον Νοέμβρη του 2019 κυκλοφόρησε μια 48σέλιδη έκδοση από τον Δαίμων του Τυπογραφείου, Τα κεραμίδια του Βρασίδα. Ο υπότιτλος είναι εύγλωττος: Ιστορίες από τον Ταΰγετο, τη Λακωνία, την Πελοπόννησο στη δεκαετία του 40.
Τρία μικρά κείμενα απαρτίζουν την έκδοση: Στο όνειρο πάντα η Πελοπόννησος, Τα κεραμίδια του Βρασίδα και Η Ανθούλα και ο Βαγγέλης.
Στις σελίδες του συμπυκνώνεται η ανάπτυξη του αντάρτικου απελευθερωτικού κινήματος στην περιοχή και η οργανωμένη εμφάνιση του ΕΛΑΣ. Γίνονται αναφορές στους πρωτοπόρους κομμουνιστές που έδρασαν στα μέρη αυτά της Πελοποννήσου και περιγράφει την ανάπτυξη του ΔΣΠ μετά τη Βάρκιζα και τον ένοπλο αγώνα με τα καθάρματα της αντίδρασης, συνεργάτες των κατοχικών και μετέπειτα τσιράκια του Παλατιού και των Αγγλοαμερικάνων. Η έκδοση, μας υπενθυμίζει με τον πιο λιτό τρόπο, ότι ο λαός μας έδωσε μάχες σκληρές και άνισες για την λευτεριά του και για έναν άλλο δρόμο κοινωνικής ανάπτυξης.
Μαζί με την πάλη των τάξεων, τις μάχες και το αντάρτικο τουφέκι, περνάνε μέσα από τις σελίδες οι λαϊκοί άνθρωποι των χωριών στις Βορειοανατολικές πλευρές του Ταΰγετου. Αυτούς μνημονεύει και ο Δαίμονας. Αυτούς τους ανθρώπους που η αλληλεγγύη τους είναι φως όταν φαίνονται όλα χαμένα, εκείνους που ξέρουν δίπλα σε ποιους να σταθούν χωρίς λόγια, απλά με πράξεις. Αμίλητα, αόρατα, ουσιαστικά…
Πώς να μην συγκινηθείς όταν μια οικογένεια πάει να βοηθήσει μια γριά με τα εγγονάκια της στο θέρισμα τον Ιούνη του 1946, την ίδια στιγμή που η οικογένειά της είναι στο Βουνό με τον Δημοκρατικό Στρατό και αυτή μόνη υπομένει την τρομοκρατία των χίτικων κατακαθιών; Αλληλεγγύη του λαού, αυτό έρχεται αμέσως στο μυαλό. Μία ανώτερη αντίληψη που μόνο οι άνθρωποι του μόχθου και της βιοπάλης μπορούν να καταλάβουν σε όλη της την ολότητα.
Δεν θα μπορούσαμε να μην αντιγράψουμε τον διάλογο από την είσοδο των χιτών στο σπίτι της γιαγιάς Γκλέκαινας:
(…) Οι χίτες μπούκαραν στο σπίτι και βρήκαν την γιαγιά να κάθεται στο τζάκι, πάνω στο οποίο δέσποζε ένα πορτρέτο του Ιωσήφ Στάλιν.
– – Τι τον έχετε εδώ αυτόν τον πούστη;
– – Αυτόν έχουμε και αυτόν προσκυνάμε, ήταν η ατρόμητη απάντηση της γιαγιάς Γκλαίκενας.
Οι χίτες κατέστρεψαν, πλιατσικολόγησαν και έφυγαν… (…)
Με αφορμή αυτή την έκδοση του Δαίμονα, θα γράψουμε λίγα λόγια ακόμα για την χαρά μας, αλλά και την απέραντη ικανοποίηση που μας έδωσε αυτό το μικρό ιστορικό ντοκουμέντο.
Ήμασταν αυτοί που παλέψαμε με όλες μας τις δυνάμεις μέσα στο ευρύτερο ριζοσπαστικό κίνημα, αλλά και στην «ανήσυχη, συγκρουσιακή, μητροπολιτική νεολαία» για να συνδεθεί με το κόκκινο νήμα του επαναστατικού κινήματος του τόπου.
«Μειοψηφίες» στο διάχυτο μητροπολιτικό πεδίο και στα κινηματικά εδάφη που υπερασπίζαμε τον ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, τον ΔΣΕ, το επαναστατικό ΚΚΕ. Με στοχοπροσηλωμένη αγκιτάτσια συντρόφων και συντροφισσών ο ΔΣΕ πλέον δεν είναι ταμπού μέσα στο ευρύτερο κίνημα. Αναφέρονται όλο και περισσότεροι στον αγώνα του. Οι σύντροφοι μελετούν την περίοδο αλλά και το κομμουνιστικό κίνημα μέσα από τα ντοκουμέντα και βγάζουν συμπεράσματα πάλης χωρίς ιδεοληψίες και «καθαρότητες». Αυτή η έκδοση βάζει τον εαυτό της πλάι στον αγώνα για την διατήρηση της ταξικής μνήμης. Σήμερα ειδικά σε μια περίοδο αντικομμουνιστικής υστερίας και αντιδραστικών ιδεολογημάτων…