Για άλλη μια φορά στην πρόσφατη ιστορία της χώρας, η αστική μας τάξη προσπαθεί να ξεπλύνει το σύστημα που υπηρετεί, παρουσιάζοντας τα σχέδια της τουρκικής αστικής τάξης ως απειλή από έναν κακό σατανικό σουλτάνο, τον Ερντογάν. Η δαιμονοποίηση μεμονωμένων προσώπων έχει καταντήσει πια αγαπημένο σπορ στην αστική προπαγάνδα. Έτσι συγκαλύπτονται οι πολιτικές της εκμετάλλευσης στο σύνολό τους, τι σημαίνει καπιταλιστικό- ιμπεριαλιστικό σύστημα και ποια συμφέροντα εξυπηρετεί.
Τα τελευταία όμως είναι που συνθλίβουν τόσο τις δικές μας ζωές όσο και των λαών της γειτονικής μας Τουρκίας.
Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης εφαρμόζει την πολιτική της τουρκικής αστικής τάξης εδώ και μια εικοσαετία. Το συγκολλητικό στοιχείο για την διαταξική του βάση ήταν το πολιτικό Ισλάμ. Για άλλη μια φορά, στη «Νέα Τουρκία» του ΑΚΡ, εχθρός από την ίδρυσή του και την άνοδό του στην εξουσία ήταν η εργατική τάξη, οι οργανώσεις και οι αγώνες της. Κύριος στόχος ήταν να συνεχίσει την πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων που είχε ξεκινήσει η χούντα Εβρέν ήδη από τη δεκαετία του 80 και με τις ευλογίες του ΔΝΤ, της Παγκόσμιας Τράπεζας και της ΕΕ. Χαρακτηριστικά, από τα πρώτα χρόνια διακυβέρνησης, το ΑΚΡ ιδιωτικοποίησε τα μεγάλα φιλέτα της τουρκικής οικονομίας Turk Telekom, Tupras, Erdemir και η ΕΕ- επικροτώντας το 2007 στην Έκθεση Προόδου- επεσήμανε ότι χρειαζόταν προσπάθεια για περαιτέρω ιδιωτικοποίηση του 5% του ΑΕΠ. Ο στόχος «ελεύθερη αγορά και ισχυρό κράτος» δεν ήταν άλλος από την καταλήστευση του παραγμένου πλούτου και την ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης. Η καταστολή που ακολούθησε τις διαμαρτυρίες του Γκεζί το 2013 και το καθεστώς έκτακτης ανάγκης μετά το ψευτοπραξικόπημα του Ιουλίου του 2016, αυτόν τον στόχο υπηρετούν πιστά.
Οι δεκαετίες της άγριας επίθεσης της τουρκικής αστικής τάξης στον εργαζόμενο γειτονικό λαό έχουν σήμερα ως αποτέλεσμα, σε περίοδο βαθιάς παγκόσμιας κρίσης- πανδημίας και πολέμου την εξαθλίωσή του αλλά και την θαρραλέα προσπάθεια ανασυγκρότησης των ταξικών του δυνάμεων.
«Για τον Ερντογάν είναι με την πανδημία όπως με όλα: πρώτα πεθαίνουν οι εργάτες…» (labournet.de)
Όπως και στη χώρα μας η πανδημία βάθυνε την κρίση, οδηγώντας τον τουρκικό λαό στη φτώχεια, στην πείνα και στην εξαθλίωση. Όπως καταγγέλλουν τα συνδικάτα της γειτονικής μας χώρας, αυτοί που εξάπλωσαν την πανδημία στην πραγματικότητα ήταν οι ίδιοι οι κυβερνώντες: από τη μια δεν εξασφάλισαν έγκαιρα διαθέσιμα εμβόλια αλλά ούτε και τα στοιχειώδη μέσα προστασίας (μάσκες κτλ) και από την άλλη έστειλαν τους εργαζόμενους στα πανδημικά κάτεργα. Όλα αυτά τη στιγμή που ο ιδιωτικός τομέας της υγείας συσσώρευε υψηλά κέρδη όπως και οι διάφοροι μεσάζοντες καλοθελητές της διαφθοράς.
Η έκθεση του ερευνητικού κέντρου της DISK (DISK– AR)- Συνομοσπονδίας των Επαναστατικών Εργατικών Συνδικάτων- για τον αντίκτυπο της πανδημίας του 2ου έτους στους εργαζόμενους είναι αποκαλυπτική: στο 55% της εργατικής τάξης αυξήθηκαν τα χρέη, το 27% δεν μπορούσε να πληρώσει τους λογαριασμούς. Το 66,4% των εργαζομένων δήλωσε ότι μείωσε τις δαπάνες του και το 49,6% δήλωσε ότι προτιμά φθηνότερα τρόφιμα. Τα χρέη στις πιστωτικές κάρτες έχουν την τιμητική τους.
Η ίδια έρευνα – με στοιχεία μέχρι τον Μάρτιο του 2022- επιβεβαίωσε ότι ο Covid19 είναι μια «ασθένεια της εργατικής τάξης»: το 46% των εργαζομένων κόλλησε, το 30% δήλωσε ότι παρόλο που παρατηρήθηκε κρούσμα στο χώρο εργασίας οι εργασίες δεν σταμάτησαν και η παραγωγή συνεχίστηκε. Η πολιτική συνέχισης της παραγωγής ακόμη και στην πιο έντονη περίοδο της πανδημίας είναι και ο λόγος που οι εργαζόμενοι έχουν υψηλό ποσοστό προσβολής.
Σημασία για την αστική τάξη δεν έχει η ζωή του εργάτη αλλά η υπεραξία που παράγει. Οι χιλιάδες αδερφές και αδερφοί μας έχασαν τη ζωή τους στα πανδημικά κάτεργα για να αυγατίσουν οι αστοί τα κέρδη τους: Στη βαρύτερη περίοδο της πανδημίας, το 2020, οι εκατομμυριούχοι στην Τουρκία αυξάνονται. Το πλουσιότερο 1% αύξησε τον πλούτο του κατά 42,8%.
«Εφόσον όλοι επωφελούμαστε από τα κέρδη της χώρας, θα επωμιστούμε μαζί το βάρος.»
Ρ. Τ. Ερντογάν στη Σύνοδο των Προέδρων Επαρχιών πριν από την ρωσική επίθεση στην Ουκρανία
Κι ενώ τμήματα της αστικής τάξης συγκρούονται μεταξύ τους για την εξουσία και τα συμφέροντά τους, η εργατική τάξη και οι εργαζόμενοι κινδυνεύουν από την ανεργία, τη φτώχεια και την πείνα:
Τρία εκατομμύρια νοικοκυριά δεν μπορούν να πληρώσουν για φυσικό αέριο.
Οι άνεργοι έχουν ξεπεράσει τα δέκα εκατομμύρια. Σύμφωνα με την έκθεση της DISK για την Ανεργία, ο πραγματικός αριθμός των ανέργων έχει αυξηθεί κατά 1,4 εκατομμύρια από πριν την πανδημία. Η νεολαία έχει ανεργία 43%.
Ενώ τα κρατικά υποστηριζόμενα ιδρύματα μαγειρεύουν τα ποσοστά του πληθωρισμού, η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων έχει μειωθεί σε τέτοιο επίπεδο που δείχνει ένα στα δύο νοικοκυριά κάτω από το όριο της φτώχειας.
Η ανεργία και οι κακές συνθήκες δουλειάς και ζωής πλήττουν όπως σε όλες τις χώρες της «καπιταλιστικής προόδου» σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό τις γυναίκες. Πιο βάναυσα τις γυναίκες της αγροτιάς, το ¼ των εργατών γης από το οποίο το 95% είναι μαύρη εργασία, αδήλωτη, εκτεθειμένες σε κάθε μορφή πατριαρχικής βίας.
Σε χειρότερη ακόμη θέση είναι τα εκατομμύρια των προσφύγων από τη Συρία. Ενώ ο αριθμός τους παραμένει άγνωστος, οι υπολογισμοί αναφέρουν από 5 έως και 10 εκατομμύρια, η τουρκική αστική τάξη που ματοκυλάει σε συμφωνία με τα ιμπεριαλιστικά κέντρα τον λαό της Συρίας, δέχεται δις από την ΕΕ και προτρέπει δια στόματος του S. Soylu του υπουργού Εσωτερικών: Απασχολήστε Σύριους στο εργοστάσιο σας, εκμεταλλευτείτε τους, μη τους ασφαλίσετε.
« Η Τουρκία θα πρέπει να διοικείται με τον ίδιο τρόπο που διοικείται μια ανώνυμη εταιρεία.»
Ρ.Τ. Ερντογάν, Balıkesir Economy Awards 2015
Κι ενώ ήδη οι «μεγαλομέτοχοι της ανώνυμης εταιρείας» προωθούν την πραμάτεια τους, την επεκτατική πολιτική, τον μεγαλοϊδεατισμό και την ισλαμική ταυτότητα, η έγκριση της κάλπης μοιάζει πολύ δύσκολη πλέον για το ΑΚΡ. Η πολιτική ανοιχτής επίθεσης του Κεφαλαίου στον εργαζόμενο λαό έφερε τη δυσαρέσκεια και μια γερή προσπάθεια ανασυγκρότησης του εργατικού- συνδικαλιστικού κινήματος. Η τελευταία μπορεί να πατάει ακόμη σε αυθόρμητη- πρωτόλεια βάση αλλά έχει ήδη αντιμετωπίσει με επιτυχία πολλές κατασταλτικές επιθέσεις.
Ιδιαίτερα στα δυόμισι χρόνια της πανδημίας σε πολλά κάτεργα σε όλη την Τουρκία η εργατική τάξη βρέθηκε στους δρόμους, σε άγριες απεργίες, πάλεψε ενάντια σε απολύσεις, για αυξήσεις μισθών, για μέτρα προστασίας από την πανδημία. Ιδιαίτερα στους κλάδους ταχυμεταφορών, κλωστοϋφαντουργίας, στην εξορυκτική βιομηχανία και στον υγειονομικό τομέα δόθηκαν και δίνονται θαρραλέοι και σκληροί αγώνες.
Ενδεικτικά αναφέρουμε από τον Ιούνιο του 2021: την απεργία στην βιομηχανία SML Etiket (παράγει για Zara και H&M), των εργατών στα έργα ηλεκτροδότησης Bogarisi Elektrik (Ιούλιος 2021), των εργατών στην αυτοκινητοβιομηχανία Mitsuba ενάντια στις απολύσεις και για το δικαίωμα στο συνδικαλισμό (Οκτώβριος 2021), απεργία στα σουπερμάρκετ Migros (Φεβρουάριος 2022), την κομβική απεργία των γυναικών στην Βιομηχανία Farplas ενάντια στις απολύσεις, των εργατών στα ορυχεία Divrigi, την μεγάλη απεργία των εργατών στις ταχυμεταφορές – Trendyol express (Μάρτιος 2022) και στην Yemeksepeti (Ιούνιος 2022) και την πιο πρόσφατη απεργία της 15 Ιούνη των υγειονομικών για αυξήσεις μισθών και αναγνώριση της Covid19 ως επαγγελματικής ασθένειας αλλά και τις εντεινόμενες συγκεντρώσεις και διαμαρτυρίες ενάντια στην ακρίβεια και στην εξαθλίωση που πραγματοποιούνται σε πολλές τουρκικές πόλεις.
Όπως όλα δείχνουν, λοιπόν, η εργατική τάξη στην Τουρκία είναι ήδη σε κίνηση ενάντια στα σχέδια των αφεντικών, ενάντια στην καταδίκη σε εξαθλίωση, παίρνει καθημερινά θέση μάχης. Το αγκάλιασμα αυτής της κίνησης και η αλληλεγγύη μας σε αυτούς τους αγώνες είναι ο δρόμος για να τσακίσουμε τα σχέδια της ντόπιας και της τουρκικής αστικής τάξης που οδηγούν τους λαούς στην αντιπαράθεση και στην εμπλοκή στον ενδοϊμπεριαλιστικό ανταγωνισμό για να διασφαλίσουν τα κέρδη τους.
Πηγές:
http://disk.org.tr/category/news/
«State and Labour under Akr Rule in Turkey:An Appraisal», Mehmet Erman Erol- Journal of Balkan and Eastern Studies
Ισλάμ και Κομμουνιστικό κίνημα στην Τουρκία κατά τον 20ο αιώνα, Αναστάσιος Φέκας, εκδόσεις Εντός