Από την Παρασκευή 30/3 μέχρι το μεσημέρι της Δευτέρας 03/04, οι διανομείς της πολυεθνικής εταιρείας Wolt(η οποία ξεκίνησε σαν φιλανδική start up και πλέον λειτουργεί σε 27 χώρες ενώ το 2022 ολοκληρώθηκε η εξαγορά της από την αμερικανική doordash) πραγματοποίησαν 3ήμερη απεργία. Η απεργία ξέσπασε με αφορμή την περαιτέρω μείωση της αμοιβής ανά παραγγελία που λαμβάνουν οι διανομείς.
Τα βασικά αιτήματα που έχουν μέχρι τώρα τεθεί από τους απεργούς είναι: 1) επαναφορά των αποδοχών στα επίπεδα του Μαρτίου του 2022, με αποζημίωση 0,40 λεπτά από το πρώτο χλμ, 2) να υπογραφούν συμβάσεις αορίστου χρόνου απευθείας με τη Wolt για όσους διανομείς εργάζονται μέσω έμμεσου εργοδότη, 3) χορήγηση ΜΑΠ (μέσων ατομικής προστασίας – κράνος, μπουφάν μηχανής, αδιάβροχα, γάντια κλπ.) για όλους τους διανομείς. Οι απεργιακές συγκεντρώσεις, οι μοτοπορείες και οι περιφρουρήσεις έξω από μαγαζιά όλο το τριήμερο ήταν μαζικές και στηρίχτηκαν από την πλειοψηφία των εργαζομένων της εταιρείας και, ιδιαίτερα, από το πιο υποτιμημένο κομμάτι της, δηλαδή τους εργαζόμενους που ανήκουν σε στόλους (εργάζονται δηλαδή μέσω παρένθετου εργοδότη). Η απεργία έληξε με τη συγκέντρωση το μεσημέρι της Δευτέρας 03/04 έξω από τα γραφεία της εταιρείας, η οποία δεν απάντησε θετικά σε κανένα από τα αιτήματα των απεργών. Οι τελευταίοι δεσμεύτηκαν να συνεχίσουν των αγώνα τους.
Σε αυτό το σημείο χρειάζονται ορισμένες διευκρινίσεις σχετικά με το εργασιακό καθεστώς της Wolt. Oι εργαζόμενοι της Wolt δεν θεωρούνται εργαζόμενοι με εξαρτημένη σχέση εργασίας αλλά «συνεργάτες/ ελεύθεροι επαγγελματίες». Δεν αμείβονται ανάλογα με τις ώρες εργασίας τους αλλά με τον αριθμό των παραγγελιών που μεταφέρουν και τα χιλιόμετρα που κάνουν (κοινώς αμοιβή με το κομμάτι). Επίσης ως δήθεν αυτοαπασχολούμενοι δεν δικαιούνται δώρα, άδειες, αποζημίωση για τα έξοδα κίνησης και συντήρησης του δικύκλου. Σε περίπτωση ατυχήματος δεν δικαιούνται αναρρωτική άδεια και αποζημίωση εργατικού ατυχήματος. Στο παρελθόν, σε περιπτώσεις ατυχημάτων οι εργαζόμενοι έκαναν εράνους μεταξύ τους, προκειμένου να μαζέψουν χρήματα για τον τραυματία συνάδελφό τους.
Το τελευταίο διάστημα έχει δημιουργηθεί και μια δεύτερη κατηγορία εργαζομένων, οι οποίοι βρίσκονται σε ακόμα χειρότερη μοίρα. Πρόκειται για αυτούς που εργάζονται στην εταιρεία μέσω εργολάβου. Δηλαδή υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι έχουν ανοίξει λογαριασμό στην εταιρεία (κάθε διανομέας έχει έναν λογαριασμό) και μέσου αυτού προσλαμβάνουν «μαύρα» άλλους για να εργάζονται για αυτούς (προφανώς εν γνώσει της εταιρείας ή ακόμα και με παρότρυνσή της). Οι πρώτοι είναι οι λεγόμενοι «αρχηγοί στόλου» και οι δεύτεροι οι εργαζόμενοι σε στόλο. Κάθε στόλος μπορεί να αποτελείται από εκατοντάδες εργαζομένους (100-200 και παραπάνω). Οι εργαζόμενοι σε στόλο, εκτός από τα πάγια έξοδα –που τα πληρώνουν όλα από την τσέπη τους– πρέπει να καταβάλλουν και ένα ποσοστό από την αμοιβή τους στον εκάστοτε αρχηγό στόλου (εργολάβο) για τη χρήση του λογαριασμού του (ποσοστό που φτάνει το 30-35% των εισπράξεων). Στην ουσία μιλάμε για εργαζομένους με δυο αφεντικά και διπλή εκμετάλλευση, οι οποίοι αναγκάζονται να δουλεύουν 12-16 ώρες προκειμένου να βγάλουν ένα αξιοπρεπές ποσό για να ζήσουν. Σε αυτή την τελευταία κατηγορία όσοι δουλεύουν είναι κυρίως το πιο υποτιμημένο κομμάτι της εργατικής τάξης στην Ελλάδα δηλαδή μετανάστες από Πακιστάν, Μπαγκλαντές, Αλβανία κλπ., πολλοί από αυτούς χωρίς καθόλου χαρτιά, άδεια παραμονής ή δίπλωμα οδήγησης, και είναι αυτοί που σηκώνουν και το μεγαλύτερο βάρος των κινητοποιήσεων.
Οι παραπάνω σημειώσεις είναι απαραίτητες προκειμένου να καταλάβει κάποιος τις ιδιαιτερότητες του αγώνα, τις διεκδικήσεις και τα συμφέροντα που έχει η κάθε κατηγορία εργαζομένων μέσα στην εταιρεία, κάποια από τα οποία είναι και αντικρουόμενα («Στολάρχες»-εργαζόμενοι σε στόλο). Είναι προφανές ότι οι οργανωμένες δυνάμεις της εργατικής τάξης (τα σωματεία και οι πολιτικές οργανώσεις με ταξικό περιεχόμενο) πρέπει να σταθούν δίπλα σε αυτό τον αγώνα και ιδιαίτερα στο κομμάτι των εργαζομένων που δουλεύουν σε στόλους, καθώς αποτελεί στην κυριολεξία τον πάτο της τάξης μας. Οι δυναμικές μοτοπορείες και η περιφρούρηση της απεργίας έξω από τα μαγαζιά για 3 συνεχόμενες μέρες αποτελούν ένα ξέσπασμα οργής και αγανάκτησης για τις άθλιες συνθήκες κάτω από τις οποίες εργάζονται.
Επίσης είναι σημαντικό να γίνει κριτική στο ζήτημα της εργασίας με το μοντέλο του «συνεργάτη» (freelance), το οποίο έχει αρχίσει να γίνεται κανόνας και να προωθείται μέσω πολυεθνικών κολοσσών όπως η Wolt (και αντίστοιχα η Delivery Hero, Deliveroo, Uber κ.ά.) σε Ευρώπη, Ασία, Αμερική. Ουσιαστικά πρόκειται για μια μορφή εξαρτημένης εργασίας που φορτώνει όλα τα βάρη και τις υποχρεώσεις στον εργαζόμενο και του στερεί κάθε δικαίωμα. Ακυρώνονται έτσι βασικές κατακτήσεις του εργατικού κινήματος που κερδήθηκαν με αίμα και γυρνάει τον κόσμο της δουλειάς σε συνθήκες του 19ου αιώνα, όπου τα αφεντικά έκαναν ό,τι ήθελαν. Ήδη σε διάφορες χώρες οι εργαζόμενοι έχουν προχωρήσει σε κινητοποιήσεις και απεργίες και έχουν σημειώσει και νίκες. Εξίσου σημαντικό είναι οι εργαζόμενοι να μην αποπροσανατολιστούν και να μην ταχθούν κάτω από τις σημαίες «κίτρινων σωματείων» που κάνουν τελευταία την εμφάνισή τους και προσπαθούν να διασπείρουν αυτήν ακριβώς την αντίληψη του δήθεν «αυτοαπασχολούμενου», δήθεν «ανεξάρτητου» εργαζομένου, που μόνο σύγχυση και διάσπαση μπορεί να επιφέρει μέσα στις γραμμές της εργατική τάξης.
Μόνο η οργανωμένη αντίσταση της τάξης μας μπορεί να καλυτερέψει τους όρους εργασίας μας. Με υπομονή, επιμονή και συνεχείς αγώνες να στήσουμε αναχώματα στον εργασιακό μεσαίωνα που βιώνουμε καθημερινά. Εμείς οι εργαζόμενοι έχουμε το δίκιο με το μέρος μας, γιατί εμείς είμαστε αυτοί που παράγουμε όλο τον πλούτο του κόσμου και δεν κερδίζουμε παρά ελάχιστα. Μακριά από την μοιρολατρία και την ηττοπάθεια, με ταξική οργάνωση και δράση και με συσπείρωση δυνάμεων, η εργατική τάξη να βγει ξανά στην πρωτοπορία του αγώνα ενάντια στην καπιταλιστική βαρβαρότητα.
Π. εργαζόμενος στον κλάδο