Την πρώτη Σεπτεμβρίου παραδόθηκε το «υπόμνημα για την αναδιοργάνωση της παιδείας και την είσοδο σε ΑΕΙ- ΤΕΙ» με προτάσεις και προβλήματα προς συζήτηση, από την επιτροπή εθνικού και κοινωνικού διαλόγου για την Παιδεία (επικεφαλής Αντώνης Λιάκος) στον υπουργό Παιδείας Νίκο Φίλη. Ένα υπόμνημα γεμάτο αντιδραστικές προτάσεις που έχουν σκοπό να αλλάξουν το σχολείο ως προς την δομή, το περιεχόμενο και την λειτουργία του, φέρνοντας το ακόμα πιο κοντά στα πρότυπα της Ε.Ε. Οι προτάσεις για το τι σχολείο, αλλά και τι εργατική δύναμη θέλουν να δημιουργήσουν προς εκμετάλλευση γίνεται ολοφάνερο από την εισαγωγή:

Η διευθέτηση της Μέσης εκπαίδευσης δεν απασχολεί µόνο την Ελλάδα. Παρατηρείται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες µια τάση αναδιοργάνωσης, η οποία διευρύνει τον χρόνο των εγκύκλιων σπουδών, ενώ παράλληλα ισχυροποιεί τη διαφοροποίηση (και αυτονόµηση) των δύο τελευταίων τάξεων. Η πρόταση που ακολουθεί είναι µέρος αυτής της λογικής, η οποία στα καθ’ηµάς σηµαίνει: ∆ιετές νηπιαγωγείο, εξατάξιο δηµοτικό, τετραετές Γυµνάσιο – συµπλήρωση της 12ετούς υποχρεωτικής εκπαίδευσης […]

Η προτεινόµενη αναδιοργάνωση της Μέσης Εκπαίδευσης για να είναι επιτυχής, ολοκληρωµένη και λειτουργική χρειάζεται να περιλαµβάνει και το Τεχνικό και Επαγγελµατικό Λύκειο. Τώρα 75% περίπου των παιδιών κατευθύνονται στο Γενικό Λύκειο και 25% περίπου στο Τεχνικό- Επαγγελµατικό. Στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες γίνεται ακριβώς το αντίστροφο. Στόχος θα πρέπει να είναι να βελτιωθεί αυτή η αναλογία. Όσο η επαγγελµατική εκπαίδευση είναι χαλαρή, τόσο λιγότερο ελκυστική θα είναι. Εποµένως η άνοδος του επιπέδου και η δηµιουργία ενός απαιτητικού προγράµµατος, µε πρόσβαση στα τριτοβάθµια ιδρύµατα, θα κάνει και τα επαγγελµατικά Λύκεια πιο ελκυστικά. Άλλωστε, δεν έχουµε να κάνουµε µε µαθητές µειωµένων προσόντων και για σχολείο δεύτερης κατηγορίας, αλλά για διαφοροποιήσεις κλίσεων και ταλέντων.

Οι πρώτες προτάσεις έρχονται για το γυμνάσιο. Δημιουργία 4ετούς γυμνασίου, με περισσότερες ώρες ελεύθερων ζωνών και projects και λιγότερες ώρες γνωστικών αντικειμένων, ενός γυμνασίου που όπως αναφέρεται πρωταρχικός του στόχος θα είναι το «ερευνητικό πνεύμα μαθαίνω πώς να μαθαίνω». Τα προβλήματα που δημιουργούνται κατά τους εισηγητές, είναι η αύξηση του αριθμού των μαθητών κατά 33% , άρα αυτό δημιουργεί και πρόβλημα υποδομών. Θα αυξηθεί η ύλη των μαθημάτων αφού θα μεταφερθεί το 1/3 της ύλης της τωρινής α΄ λυκείου στο γυμνάσιο, αλλά και ο τρόπος  αξιολόγησης των μαθητών. Η προαγωγή από την μία τάξη του γυμνασίου στην άλλη προτείνεται να γίνει με συμψηφισμό γραπτών και προφορικών, αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα κατά τους εισηγητές έγκειται αλλού:

Ένα σηµαντικό θέµα προς διερεύνηση είναι κατά πόσον µε την ολοκλήρωση των σπουδών στο τετρατάξιο Γυµνάσιο οι µαθητές θα δικαιούνται αυτοµάτως να εγγράφονται σε κάποιο Λύκειο ή θα ακολουθείται κάποια διαδικασία επιλογής. Το ερώτηµα είναι δύσκολο, διότι µια διαδικασία επιλογής είναι πιθανόν να οδηγήσει σε φαινόµενα αντίστοιχα µε αυτά που παρατηρούµε σήµερα µε τις εισαγωγικές στα πανεπιστήµια, ενώ από την άλλη µεριά, εάν η µετάβαση γίνεται χωρίς κανένα κριτήριο επιλογής, µαθητές οι οποίοι στην πράξη δεν θα µπορούν ή δεν θα θέλουν να παρακολουθήσουν το πρόγραµµα των Λυκείων, θα εγκλωβίζονται σε αυτά, οδηγώντας τα τελικά σε υποβάθµιση. Η πλέον δόκιµη λύση µοιάζει να είναι η οργάνωση της καταληκτικής τάξης του Γυµνασίου (Τετάρτη) µε χρήση τράπεζας θεµάτων, χωρίς πανελλαδικές τελικές εξετάσεις µεν, αλλά µε θέµατα που θα προκύπτουν από την τράπεζα. Παράλληλα θα θεσπιστεί ένα πλέγµα κριτηρίων για την επιλογή σε ένα από τα δύο Λύκεια. Στα κριτήρια θα συµπεριλαµβάνονται και τα αποτελέσµατα των γραπτών εξετάσεων στα µαθήµατα και η αξιολόγηση που έχει κάνει ο εκπαιδευτικός αλλά ακόµα και έκθεση περιγραφικής αξιολόγησης από κάποιους από τους εκπαιδευτικούς του σχολείου. Θα πρέπει να είναι πάντως η κλίση και όχι η αξιολόγηση το µόνο κριτήριο που θα οδηγεί στο Επαγγελµατικό Λύκειο, διότι αυτό θα σηµαίνει ότι οι κακοί θα πηγαίνουν εκεί και οι καλοί στο άλλο.

Και αν ο μαθητής καταφέρει να περάσει από την Σκύλλα του γυμνασίου, τον περιμένει η Χάρυβδη στο λύκειο. Το λύκειο, που θα συνεχίσει να χωρίζεται σε γενικό και επαγγελματικό θα είναι διετές. Τα προγράμματα θα είναι σχεδόν ίδια και για τα δυο σχολεία. Στο γενικό, οι μαθητές θα καλούνται να παρακολουθούν 6 μαθήματα, δύο υποχρεωτικά και τέσσερα επιλογής. Τα δύο υποχρεωτικά θα είναι το μάθημα της «ελληνικής γλώσσας και λογοτεχνίας», όπου ο μαθητής θα διδάσκεται λογοτεχνία, ποίηση θέατρο και παραγωγή γραπτού λόγου μέσα από σύγχρονη θεματογραφία συνδεδεμένη με τα πολιτικά δικαιώματα, την επιστήμη, την ιστορία, την οικολογία κ.α. και το μάθημα των αγγλικών. Τα τέσσερα άλλα μαθήματα θα προέρχονται από τέσσερις ομάδες οι οποίες «σύμφωνα με την ευρωπαϊκή εμπειρία» θα είναι: μαθηματικά και πληροφορική, πειραματικές επιστήμες, ανθρωπιστικές και κοινωνικές επιστήμες, πολιτισμός και τέχνη. Σε κάθε τομέα θα υπάρχει μια πληθώρα μαθημάτων, σε βασικό και υψηλό επίπεδο, από τα οποία ο μαθητής θα μπορεί να επιλέξει ανάλογα με την σχολή που θέλει να ακολουθήσει και να φτιάξει «το ατομικό πρόγραμμα γνώσεων του». Σε αυτό θα τον βοηθά εκπαιδευτικός- σύμβουλος του σχολείου, όπου θα έχει παρακολουθήσει προγράμματα κατάρτισης. Άλλωστε όπως τονίζουν και οι εισηγητές του εκτρώματος «οι επιλογές μαθημάτων θα κάνουν τον μαθητή πιο υπεύθυνο για τις επιλογές του μετά το λύκειο». Το πρόβλημα που δημιουργείται εδώ είναι, ότι παρόλο που ο μαθητής μπορεί να επιλέξει ένα μάθημα, αν δε δημιουργηθεί τμήμα με συγκεκριμένο αριθμό ατόμων το μάθημα δεν θα γίνεται. Η λύση θα έρθει ή με μεταφορά μαθητών σε άλλα κοντινά σχολεία που γίνεται το μάθημα ή θα δίνεται η δυνατότητα τηλεμάθησης. Για την τηλεμάθηση πάλι προτείνεται καθηγητής από το σχολείο ως επόπτης του μαθητή, αλλά και εκπαιδευόμενος για την συντήρηση των εξοπλισμών, ενώ για την μετακίνηση προτείνεται σε μαθήματα χαμηλής ζήτησης να δίνεται η δυνατότητα διδασκαλίας 14:30- 16:00 από καθηγητές που με αυτό τον τρόπο θα συμπληρώνουν το ωράριό τους (!!) . Στα ΕΠΑΛ τα δύο υποχρεωτικά μαθήματα προτείνεται να είναι τα αγγλικά και «οι σπουδές πολιτισμού με έμφαση στον οπτικοακουστικό πολιτισμό (σινεμά, θέατρο, μουσική), ενώ τα άλλα τέσσερα μαθήματα από τους τομείς του ΕΠΑΛ. Ο μαθητής ΕΠΑΛ θα έχει το δικαίωμα να παρακολουθήσει και ένα τρίτο χρόνο στο λύκειο, ένα έτος μαθητείας.

Οι τίτλοι του λυκείου προτείνεται να είναι δύο: το εθνικό απολυτήριο και το πιστοποιητικό σπουδών. Ένας μαθητής για να πάρει το εθνικό απολυτήριο θα πρέπει αρχικά, να έχει επιτύχει στις εξετάσεις των έξι μαθημάτων. Προτεινόμενος τρόπος εξέτασης είναι η τράπεζα θεμάτων. Ελκυστική είναι η μέθοδος με διαφορετικά θέματα ανά εξεταστικό κέντρο ή και μαθητή από κεντρική βάση όπως στο γαλλικό BAC, ή  test κλειστού τύπου και ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής όπως το αμερικάνικο απολυτήριο. Όμως τα πράγματα δεν σταματούν εδώ. Ο μαθητής για να αποκτήσει το εθνικό απολυτήριο θα πρέπει να επιλέξει ένα δοκίμιο και να παραδώσει διπλωματική εργασία. Αυτό θα γίνει με την βοήθεια καθηγητή του σχολείου που θα επιβλέπει τον μαθητή και θα κερδίζει είτε μείωση του ωραρίου του, είτε μόρια. Επιπλέον ο μαθητής θα πρέπει να συμμετέχει σε πρόγραμμα δημιουργικότητας, εθελοντισμού και κοινωνικής προσφοράς, που όπως αναφέρεται θα είναι δράσεις κοινωνικής προσφοράς, οικολογικές παρεμβάσεις, στήριξη δομών του δήμου, ελληνικοί ή διεθνείς μαθητικοί αγώνες. Το απολυτήριο θα μετράται με εκπαιδευτικές πιστωτικές μονάδες, σύμφωνες στο ευρωπαϊκό σύστημα πιστοποίησης προσόντων, το οποίο ανοίγει το δρόμο σε ένα ελεύθερο ευρωπαϊκό πανεπιστήμιο.

Οι μαθητές που δεν θα καταφέρουν να επιτύχουν στα παραπάνω, θα παίρνουν το πιστοποιητικό σπουδών, το οποίο θα τους δίνει ένα συγκεκριμένο αριθμό πιστωτικών μονάδων και θα έχουν δικαίωμα να φοιτήσουν σε σχολές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, χαμηλής ζήτησης ή σε ιδρύματα κατάρτισης, επαγγελματικής εκπαίδευσης κτλ

Όσον αφορά την τριτοβάθμια εκπαίδευση, η κάθε σχολή και πανεπιστήμιο θα είναι υπεύθυνο για τις θέσεις που θα προκηρύσσει και τα κριτήρια που θα θέτει για την επιλογή των εισακτέων. Το 80% των μορίων οι μαθητές θα το παίρνουν από το εθνικό απολυτήριο τους, στο οποίο η εκάστοτε σχολή θα μπορεί να βάζει προϋποθέσεις όπως παρακολούθηση συγκεκριμένων μαθητών σε υψηλό επίπεδο, συγκεκριμένα ρήτρα στους βαθμούς ή στο εθνικό απολυτήριο. Το υπόλοιπο 20% η κάθε σχολή θα μπορεί να το αντλεί από ειδικές εξετάσεις, συνεντεύξεις, portofolio κτλ. Τα ποσοστά είναι ενδεικτικά ανάλογα με την ζήτηση που θα έχει η κάθε σχολή.

Αυτές είναι οι προτάσεις που κατατέθηκαν στον υπουργό και είναι προς συζήτηση. Προτάσεις εφαρμοσμένες σε χώρες τις Ε.Ε. (στην Γερμανία και στην Ολλανδία ήδη υπάρχουν σχολεία ταχυτήτων, ανάλογα με τις επιδόσεις των μαθητών. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες υπάρχει το προ- επαγγελματικό έτος μαθητείας, ή το δικαίωμα δημιουργίας διαφορετικών προγραμμάτων και το δικαίωμα επιλογής σχολείου ανάλογα με το πρόγραμμα που προσφέρουν). Προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα σχολείο που θα διδάσκει καπιταλιστικά πρότυπα. Συνεχές τρέξιμο, άγχος, εντατικοποίηση της εργασίας και δια βίου μάθηση.

Επιστροφή της τράπεζας θεμάτων σε χειρότερη μορφή αυτή τη φορά, με εφαρμογή της από το γυμνάσιο, για να γίνει εκεί το πρώτο ξεσκαρτάρισμα, ποιοι θα ακολουθήσουν στο λύκειο και ποιοι όχι. Το 2014, ο ΣΥΡΙΖΑ καταδίκαζε την τράπεζα θεμάτων, τονίζοντας ότι «δημιουργήθηκε όχι για να βοηθήσει την εκπαίδευση αλλά για πληρωθούν κάποιοι». Και φτάνουμε δυο χρόνια αργότερα, ο υπεύθυνος του τομέα παιδείας της ΝΔ να δίνει συγχαρητήρια στο ΣΥΡΙΖΑ που αναγνώρισε την καινοτομία που εισήγαγε το κόμμα του, δείχνοντας για άλλη μια φορά ότι παρ’ όλες τις ψευτοκόντρες τους, υπηρετούν ακριβώς τα ίδια συμφέροντα.

Η δημιουργία διαφορετικών επιπέδων εκμάθησης και διαφορετικών προγραμμάτων, θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της παραπαιδείας. Δημιουργούν με αυτόν τον τρόπο «ποιοτικά» και μη σχολεία, φέρνοντας στην επιφάνεια τα ιδιωτικά, με πελάτες μια ελίτ μαθητών, αφού οι υποδομές των δημόσιων σχολείων είναι υπό διάλυση, χωρίς ηλεκτρονικό εξοπλισμό, σύγχρονα εργαστήρια, βιβλιοθήκες, γυμναστήρια, ικανές να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις του συστήματος.

Με τον ίδιο τρόπο, εννοείται, μέσα από όλες αυτές τις αλλαγές χτυπιούνται και οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι αν και δεν αναφέρονται ιδιαίτερα στο υπόμνημα μπαίνουν στο στόχαστρο. Εκπαιδευτικοί οι οποίοι θα ξαναεκπαιδεύονται σε προγράμματα κατάρτισης, που ανάλογα με την προσφορά τους θα συλλέγουν μόρια, που θα γίνονται λάστιχο για να συμπληρώσουν το ωράριο τους (!)

Το κεφάλαιο προσπαθεί να δημιουργήσει σχολεία διαμορφωμένα με τέτοιο τρόπο, ώστε να παράγουν ανθρώπους που εξυπηρετούν τις ανάγκες του. Να μην προσφέρουν γνώση αλλά κατάρτιση, λειτουργικά αναλφάβητους ανθρώπους έτοιμους προς εκμετάλλευση. Σχολεία που βάζουν φραγμούς στην μάθηση δημιουργώντας τους καινούριους εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους. Χρέος μας να σταθούμε απέναντι και να παλέψουμε για τον δωρεάν, δημόσιο και ενιαίο χαρακτήρα της παιδείας, για την ολόπλευρη γνώση των παιδιών της εργατικής τάξης.